Πέμπτη 29 Ιανουαρίου 2015

Για τον φίλο Χρήστο...


Η παρούσα ανάρτηση προέκυψε από παρατήρηση του φίλου και συναδέλφου Χρήστου:

- Από καιρού εις καιρό μπαίνω στο blog σου, αλλά δεν βλέπω τίποτα καινούργιο. Τεμπέλιασες και δεν κάθησες να γράψεις τίποτα καινούργιο, εεε;

Κούνησα το κεφάλι καταφατικά, με ύφος βαριεστημένο, την ώρα που σκεφτόμουνα ότι δυο-τρεις αναρτήσεις που έχω μισο-έτοιμες στην cache του κεφαλιού μου και αφορούν το πέρασμά μου από την ΔΤ/ΝΕΡΙΤ, θα πρέπει περιμένουν λίγο ακόμη, γιατί όταν δημοσιευτούν κάποιοι εκεί μέσα δεν θα θέλουν να με δουν ούτε ζωγραφιστό.

Αν παρατηρήσετε στο κάτω δεξί μέρος της παρούσας σελίδας θα δείτε το εξώφυλλο του βιβλίου της "καλής μου" που εξιστορεί την δημιουργία του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης.
Της πήρε λίγο-πολύ ένα χρόνο πλήρους απασχόλησης για να το γράψει, γιατί, παρ' όλο ότι πολλά από όσα αναφέρει τα έχει βιώσει η ίδια, ήθελε το κάθε τι να είναι απολύτως ακριβές και σπασικλίδικα τεκμηριωμένο.
Η προσπάθεια όμως αυτή, κάποιες στιγμές έφτανε στα όρια του να την πάρει από κάτω. 
Την άκουγα να ξεφυσάει μουρμουρώντας:

- Δεν θα το τελειώσω πότε αυτό το βιβλίο....

Τότε, φόραγα την στολή του ψυχολογικού διασώστη και για να της γεμίσω όπως-όπως τις μπαταρίες, της έλεγα:

- Σκέψου όμως ότι 50 -100 χρόνια από σήμερα κάποιος θα σε ευγνωμονεί.

Να σας εξηγήσω τι κρύβεται πίσω από την προηγούμενη φράση.
Το σημαντικά κτήρια, η ζωή των οποίων ξεπερνά κατά πολύ αυτή των ανθρώπων που τα δημιούργησαν, απαιτούν διαδοχικές τεχνικές επεμβάσεις μεγάλης κλίμακας.
Αυτές έχουν να κάνουν με επεκτάσεις, αλλαγές χρήσεων, στατικές ενισχύσεις, αναβαθμίσεις ή προσθήκες Η/Μ εγκαταστάσεων κ.λ.π.

Το συντομότερο χρονικό διάστημα για κάτι τέτοιο, που προσωπικά συνάντησα, είναι τα 40+ χρόνια του Θεάτρου Μακεδονικών Σπουδών στην Θεσσαλονίκη.
Μεταπολεμική κατασκευή που υπέστη πλήρη ανακατασκευή με την ευκαιρία της πολιτιστικής πρωτεύουσας 1997.
Ένα μέσο χρονικό διάστημα, μεταξύ δύο πολύ σημαντικών επεμβάσεων σε ένα μνημιακό κτήριο, κυμαίνεται περί τον ένα αιώνα (1,5 max).
Μην πάτε πολύ πίσω.
Φτάστε μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα στις αναστηλώσεις Μπαλάνου στην Ακρόπολη.
Ελάτε τώρα στα τέλη του ιδίου αιώνα και δείτε την ΥΣΜΑ (Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης) να κάνει μία από τα ίδια, αλλά στο πιο high tech.

Έτσι λοιπόν, είναι νομοτελειακά βέβαιο ότι το ολοκαίνουργιο σήμερα μουσείο της Ακρόπολης, κάπου τα επόμενα 50-100 χρόνια θα ξαναγίνει "καλοκαιρινό".
Και εδώ συναντάμε τον ευσυνείδητο μελετητή, που έχει αναλάβει κάποια από τις τεχνικές μελέτες, να προσπαθεί με κάθε διαθέσιμο μέσο να μπει στο μυαλό του προηγούμενου ή των προηγούμενων συναδέλφων του για να καταλάβει τους λόγους που τους οδήγησαν στις συγκριμένες τεχνικές λύσεις και όχι σε κάποιες άλλες διαφορετικές.
Το αρχειακό υλικό, σχέδια, φωτογραφίες, δημοσιεύσεις, όταν και όσο υπάρχει, βοηθάει μεν στην διάκριση των διαδοχικών φάσεων αλλά δεν απαντά στο ερώτημα "γιατί έτσι και όχι αλλιώς;".
Ο μελετητής, αν δεν είναι αρπακολλατζής, πρέπει να γυρίσει νοερά πίσω στον χρόνο για ν' αναζητήσει εύλογες απαντήσεις στις όποιες απορίες του, συμβατές με τον ιστορικό χρόνο.
Το έχω προσωπικά δοκιμάσει και σας διαβεβαιώνω ότι δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση.

Ε λοιπόν, ένας τέτοιος μελετητής θα είναι ο "κάποιος", που αν καταφέρει να βρει ένα αντίτυπο, θα καταστεί ευγνώμων.

- Όλα μας τα έγραψε χαρτί και καλαμάρι αυτή η καλή κοπέλα, θα λέει στους συνεργάτες του.

Το "όλα" βέβαια θα αποτελεί λεκτική υπερβολή γιατί και η τελευταία λεπτομέρεια δεν μπορεί να καταγραφεί.
Να σας δώσω ένα δειγματάκι:

Όταν περί τα τέλη του 1990 η ομάδα που είχε αναλάβει την μελέτη (ύστερα από διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό) υπέβαλε, όπως είθισται, το στάδιο της προμελέτης για έγκριση στον ΟΑΝΜΑ (Οργανισμό Ανέγερσης Νέου Μουσείου Ακρόπολης) η "καλή μου" ήρθε σπίτι με ένα χοντρό τεύχος.

- Θέλω να δεις τις Η/Μ εγκαταστάσεις και να μου πεις αν είναι εντάξει, γιατί την επόμενη εβδομάδα έχουμε ΔΣ με θέμα την έγκριση της μελέτης. Έχουμε στο υπουργείο κάποιους μηχανολόγους, αλλά αν τους την δώσω, θα κάνουν κανέναν μήνα και στο τέλος δεν θα είμαι σίγουρη για το τι και πως κοιτάξανε.

Κάθισα λοιπόν και εγώ, δεν ήταν μεγάλη ή δύσκολη δουλειά γιατί ήταν σε επίπεδο προμελέτης, κατέγραψα κάποιες σχετικά δευτερεύουσες παρατηρήσεις, αλλά το μάτι μου κόλλησε στο αρχιτεκτονικό.
Μεγάλοι χώροι, εκτεταμένα υαλοστάσια, ανεπίχριστες επιφάνειες. 
Ότι δηλαδή χειρότερο μπορεί να τύχει σε κάποιον που θα θελήσει, εκ των υστέρων, να περάσει ένα καλώδιο.
Συνέταξα μια παράγραφο λίγων αράδων στην οποία προδιέγραφα ένα εκτεταμένο δίκτυο οπτικών ινών, κορμού και τερματικών σημείων, για όλες τις Η/Μ εγκαταστάσεις (δίκτυα Η/Υ, τηλέφωνα, πυρανίχνευσεις, κλειστά κύκλωματα TV, μεγαφωνική, BMS, όλα).
Ήξερα από τότε ότι όλα αυτά κάποια στιγμή στο εγγύς μέλλον θα περάσουν σε ΙΡ διασυνδέσεις.
Δεν ήταν ακόμη η εποχή για κάτι τέτοιο, αλλά όταν θα ερχόταν δεν θα χρειάζονταν κομπρεσέρ να χαντρώνουν τους τοίχους.

- Τι χρειάζεται τούτο, με ρώτησε.
Της εξήγησα.

- Καλά, είπε, θα το προσθέσω στις παρατηρήσεις της Εγκριτικής Απόφασης.

Κάποια χρόνια αργότερα, κατά την ανέγερση του μουσείου πλέον, πέρασα από εκεί για δουλειά και στην συνεργασία που είχα με τον εργοταξιάρχη των Η/Μ μου είπε:

- Περνάμε και ένα σωρό οπτικές ίνες, που δεν έχω καταλάβει σε τι χρειάζονται, αλλά είναι μέσα στα συμβατικά τεύχη και δεν μπορούμε να μην τις βάλουμε.
Του εξήγησα και αυτού...

Και αν φτάσατε το διάβασμα μέχρι εδώ, δικαιούστε κατά πρώτον τις ευχαριστίες μου για την αντοχή-ανοχή σας, αλλά και συμπληρωματικά να μάθετε τι σχέση έχει το προηγούμενο κείμενο με τον Χρήστο και το πέρασμά μου από την ΔΤ/ΝΕΡΙΤ.

Αποτελεί την εσώψυχο κατάθεση ένας ατόμου που εκ φύσεως προσπαθεί να φύγει 10-20-30 χρόνια μπροστά από την τεχνολογική εποχή του, προκειμένου να κάνει την ζωή πιο εύκολη στους επόμενους και το ίδιο αυτό άτομο πρέπει να συνεργασθεί με άλλους που τον "τραβάνε"  πίσω από το σήμερα, επιεικώς κατά 10 χρόνια.

Έμπλεξα, φίλοι μου, με τους τεχνολογικούς δεινόσαυρους της ΔΤ/ΝΕΡΙΤ που θα συνεχίσουν να χτίζουν το οπτικοακουστικό της αρχείο στη βάση κασετών, μέχρις ότου δεν βρίσκουν να προμηθευθούν άλλες.
Δυστυχώς, δεν μπορώ να τους ξεκουνήσω.
Είναι πολλοί και βεντουζώνουν άγρια.
Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να δημοσιοποιήσω τον πόνο μου...